ذبیح‌الله مجاهد که خود را سخنگوی طالبان معرفی می‌کند، آغاز دور تازه مذاکرات را با امریکا در قطر رد کرده است.
پیشتر خبرگزاری‌های رویترز و فرانسه گزارش داده بودند که منابع ارشد گروه طالبان گفته‌اند قرار است دور تازه‌ای از گفتگوهای صلح بین مذاکره کنندگان این گروه و نمایندگان امریکا در قطر آغاز شود.
اما ذبیح الله مجاهد گزارش‌‌های مربوط به برگزاری گفتگو میان نمایندگان گروه طالبان و مقام‌های امریکایی در قطر را رد کرد. آقای مجاهد گفت که با دفتر نمایندگی طالبان در قطر صحبت کرده است و آنها به او گفته اند که هیچ کسی برای مذاکره با آنها تماس نگرفته است.
او گفت که تاکنون کسی به نمایندگان گروه طالبان در قطر برای گفتگوها مراجعه نکرده است.
گفتگوهای «پنهانی» امریکا و برخی کشورهای خارجی دیگر با طالبان، همواره یکی از مسایل مناقشه برانگیز در روابط افغانستان و غرب در زمان حامد کرزی بوده است.
ظاهرا اعتراض آقای کرزی از آنجا ناشی می شد که دولت او تصور می کرد در بازی طالبان- امریکا یا تروریزم- ضد تروریزم، در حاشیه قرار گرفته و در این بازی پرهزینه، تنها هزینه های سنگین آن بر مردم و دولت افغانستان بار می شود نه بیشتر.
یکی از دلایلی که گفته می شود کرزی از امضای پیمان امنیتی با امریکا امتناع کرد نیز همین مساله عنوان می شد.
کرزی همواره خواستار انحصار رهبری جریان گفتگو و صلح با طالبان از سوی دولت افغانستان و در پی برقراری ارتباط مستقیم با آن گروه در پرتو تسهیلات امریکا و پاکستان بود؛ خواسته ای که تا پایان عمر حکومت ۱۳ ساله وی، محقق نشد؛ ولی در عین حال، بارها از گفتگوهای مستقیم امریکا و کشورهای اروپایی با طالبان، پرده برداشته شد.
در همین حال، جن ساکی؛ سخنگوی وزارت خارجه امریکا به تازگی گفته است:"ما مشغول گفتگوی مستقیم با طالبان نیستیم و هیچ نوع گفتگوی مستقیم میان امریکا و طالبان از جنوری ۲۰۱۲ تاکنون صورت نگرفته است. امریکا متعهد به حمایت از یک روند صلح به رهبری دولت افغانستان است که منجر به ثبات و امنیت در افغانستان شود."
این موضع وزارت خارجه امریکا به باور کارشناسان نشانگر آن است که رویکرد امریکا از دوره کرزی نسبت به دوره اشرف غنی، تغییرات جدی را شاهد بوده است و اینکه امریکا اکنون بر رهبری جریان مذاکرات مستقیم میان دولت اشرف غنی و طالبان، مهر تایید می زند نیز تلاشی برای اثبات حسن نیت کاخ سفید نسبت به دولت تازه افغانستان است.
از سوی دیگر، برخی ناظران عقیده دارند که این موضع گیری احتمالا یک معنای دیگر نیز دارد و آن اینکه امریکا دیگر مشکلی با طالبان ندارد؛ تا در پی حل آن باشد.
وقتی مقام های کاخ سفید رسما اعلام می کنند که طالبان دیگر دشمن امریکا نیست، این آشکارا نشان می دهد که مساله ای میان آنها باقی نمانده است.
به نقل از خبرگزاری رویترز یک عضو ارشد گروه طالبان در قطر گفته است:"دور اول گفتگوها امروز در قطر برگزار می‌شود و دور بعدی روز جمعه خواهد بود. بگذارید ببینیم چه اتفاق می‌افتد چون صحبت‌ها تا هنوز نتیجه‌ای نداشته است."
مقام‌های امریکایی نیز در این مورد واکنشی نشان نداده اند.
این گزارش های ضد و نقیض اما تغییری در واقعیت ماجرا ایجاد نمی کند. امریکا هم ظاهرا به این نتیجه رسیده که طالبان به عنوان بخشی از نیروهایی که به تحقق اهداف آن کشور در افغانستان کمک می کنند می بایست وارد سازوکار قدرت شوند و بهبود نسبی روابط اسلام آباد- کابل نیز حول همین سناریو می چرخد.
ورود طالبان به قدرت، بسیاری از معادلات سیاسی در افغانستان و منطقه را تغییر خواهد داد و در این میان، طرف هایی که از این معامله سود خواهند کرد بدون شک امریکا و پاکستان خواهند بود؛ زیرا طالبان در راستای تامین سیاست های آنها عمل خواهند کرد.
در همین حال، مقام‌های دولت افغانستان گفته اند که مذاکرات صلح افغانستان با گروه طالبان مستقیم خواهد بود و چیزی از مردم پنهان نخواهد ماند.
اشرف غنی؛ رئیس جمهور گفته که تمام مردم در جریان جزئیات مذاکراتی که در روند صلح انجام می‌گیرد قرار خواهند گرفت. این اظهارات پس از دیدار آقای غنی با حامد کرزی؛ رئیس جمهوری پیشین، معاونان ریاست جمهوری و شماری از رهبران جهادی و بزرگان قومی و مقام های دولت پاکستان مطرح شده است.
با این وصف، ناظران می گویند از آنجا که این اظهارات و اقدامات آقای غنی در پی اعتراض شماری از نهادهای مدنی، احزاب سیاسی و چهره های جهادی در خصوص پنهانکاری دولت نسبت به روند صلح با طالبان صورت می گیرد، نمی تواند به معنای تعهد واقعی وی به چنین چیزی باشد.
اینکه در پشت پرده چه می گذرد هنوز روشن نیست؛ اما این نکته مشخص است که تحولی در حال شکل گرفتن است و محورهای پاکستان، امریکا، طالبان و بخشی از دولت افغانستان، در محور این تحول قرار دارند.
اخیرا جنرال راحیل شریف؛ رئیس ستاد ارتش پاکستان برای دومین بار طی سه ماه گذشته، به کابل سفر کرد و در مورد گفتگو با طالبان و روند صلح با مقام‌های افغان صحبت کرد. مقام‌های پاکستانی به حکومت افغانستان گفته اند که گروه طالبان با گفتگوی مستقیم با دولت افغانستان توافق کرده‌اند و منتظر اند حرف آخر را ملا محمد عمر بزند.
این نشان می دهد که توپ در زمین طالبان و ملاعمر است و همه راه ها به او ختم می شود. هرچند با وجود امریکا و پاکستان، قایل شدن یک شخصیت مستقل و دارای اراده، اختیار و استقلال رأی برای ملاعمر، تصوری بی بنیاد است؛ با این حال، در حد یک عروسک خیمه شب بازی هم، واکنش او نسبت به این تحرکات، مهم و تعیین کننده است؛ اگرچه مشخص است که او در نهایت، همان چیزی را خواهد گفت که بر وی دیکته شده است.
منابع شورای عالی صلح می‌گویند در حال حاضر تلاش‌هایی از مجرای چین، امارات و عربستان نیز برای زمینه سازی گفتگوهای صلح میان دولت افغانستان و طالبان جریان دارد.
با این وصف، کارشناسان با اشاره به مواضع مکرر حامد کرزی؛ رییس جمهوری پیشین مبنی بر اینکه صلح با طالبان از راهرو اسلام آباد و واشنگتن می گذرد، نسبت به موفقیت روندهای دیگر، تردید دارند. ضمن آنکه امریکا نمی خواهد چین ابتکار عمل در این زمینه را به دست بگیرد.
در همین حال، محمد محقق؛ معاون دوم ریاست اجرایی حکومت وحدت ملی از طالبان خواسته که دست از "بردارکشی و جنگ داخلی" بردارند و برای مقابله با دسایس صهیونیزم در افغانستان، کنار ملت بایستند.
آقای محقق روز پنجشنبه هفته گذشته در همایش «افغانستان و جهان اسلام در تقابل با چالش صهیونیزم و افراط‌گرایی» در کابل گفت: طالبان به ما مشکل ساز بودند و نوع تفکر خود را از اسلام داشتند؛ ولی با این پروسه دسیسه جهانی، زیاد ارتباط نداشتند.
او افزود: طالبان هم باید به این نتیجه رسیده باشند که خطر بزرگتری، اسلام را تهدید می کند. این خطر متوجه همه کشورهای اسلامی است؛ بناءً از طالبان توقع می‌کنیم که برادرکشی و جنگ های داخلی را بس کنند.
ناظران با توجه به این سخنان آقای محقق به عنوان یکی از فرماندهان جهادی می گویند که هرچند نسبت دادن طالبان به اسلام و این تلقی از آنها که آنان مدافع اسلام در برابر دسیسه های جهانی هستند، لزوما درست نیست؛ اما فراخوان آقای محقق را نشانه همسویی دست کم طیف مجاهدین درون قدرت با تلاش های صلح اشرف غنی با طالبان ارزیابی می کنند؛ هرچند طیف بیرون از قدرت جهادی ها مانند سیاف و اسماعیل خان، نسبت به تبعات صلح پنهانکارانه با طالبان به شدت هشدار داده اند.
پیشتر خبرگزاری‌های رویترز و فرانسه گزارش داده بودند که منابع ارشد گروه طالبان گفته‌اند قرار است دور تازه‌ای از گفتگوهای صلح بین مذاکره کنندگان این گروه و نمایندگان امریکا در قطر آغاز شود.
اما ذبیح الله مجاهد گزارش‌‌های مربوط به برگزاری گفتگو میان نمایندگان گروه طالبان و مقام‌های امریکایی در قطر را رد کرد. آقای مجاهد گفت که با دفتر نمایندگی طالبان در قطر صحبت کرده است و آنها به او گفته اند که هیچ کسی برای مذاکره با آنها تماس نگرفته است.
او گفت که تاکنون کسی به نمایندگان گروه طالبان در قطر برای گفتگوها مراجعه نکرده است.
گفتگوهای «پنهانی» امریکا و برخی کشورهای خارجی دیگر با طالبان، همواره یکی از مسایل مناقشه برانگیز در روابط افغانستان و غرب در زمان حامد کرزی بوده است.
ظاهرا اعتراض آقای کرزی از آنجا ناشی می شد که دولت او تصور می کرد در بازی طالبان- امریکا یا تروریزم- ضد تروریزم، در حاشیه قرار گرفته و در این بازی پرهزینه، تنها هزینه های سنگین آن بر مردم و دولت افغانستان بار می شود نه بیشتر.
یکی از دلایلی که گفته می شود کرزی از امضای پیمان امنیتی با امریکا امتناع کرد نیز همین مساله عنوان می شد.
کرزی همواره خواستار انحصار رهبری جریان گفتگو و صلح با طالبان از سوی دولت افغانستان و در پی برقراری ارتباط مستقیم با آن گروه در پرتو تسهیلات امریکا و پاکستان بود؛ خواسته ای که تا پایان عمر حکومت ۱۳ ساله وی، محقق نشد؛ ولی در عین حال، بارها از گفتگوهای مستقیم امریکا و کشورهای اروپایی با طالبان، پرده برداشته شد.
در همین حال، جن ساکی؛ سخنگوی وزارت خارجه امریکا به تازگی گفته است:"ما مشغول گفتگوی مستقیم با طالبان نیستیم و هیچ نوع گفتگوی مستقیم میان امریکا و طالبان از جنوری ۲۰۱۲ تاکنون صورت نگرفته است. امریکا متعهد به حمایت از یک روند صلح به رهبری دولت افغانستان است که منجر به ثبات و امنیت در افغانستان شود."
این موضع وزارت خارجه امریکا به باور کارشناسان نشانگر آن است که رویکرد امریکا از دوره کرزی نسبت به دوره اشرف غنی، تغییرات جدی را شاهد بوده است و اینکه امریکا اکنون بر رهبری جریان مذاکرات مستقیم میان دولت اشرف غنی و طالبان، مهر تایید می زند نیز تلاشی برای اثبات حسن نیت کاخ سفید نسبت به دولت تازه افغانستان است.
از سوی دیگر، برخی ناظران عقیده دارند که این موضع گیری احتمالا یک معنای دیگر نیز دارد و آن اینکه امریکا دیگر مشکلی با طالبان ندارد؛ تا در پی حل آن باشد.
وقتی مقام های کاخ سفید رسما اعلام می کنند که طالبان دیگر دشمن امریکا نیست، این آشکارا نشان می دهد که مساله ای میان آنها باقی نمانده است.
به نقل از خبرگزاری رویترز یک عضو ارشد گروه طالبان در قطر گفته است:"دور اول گفتگوها امروز در قطر برگزار می‌شود و دور بعدی روز جمعه خواهد بود. بگذارید ببینیم چه اتفاق می‌افتد چون صحبت‌ها تا هنوز نتیجه‌ای نداشته است."
مقام‌های امریکایی نیز در این مورد واکنشی نشان نداده اند.
این گزارش های ضد و نقیض اما تغییری در واقعیت ماجرا ایجاد نمی کند. امریکا هم ظاهرا به این نتیجه رسیده که طالبان به عنوان بخشی از نیروهایی که به تحقق اهداف آن کشور در افغانستان کمک می کنند می بایست وارد سازوکار قدرت شوند و بهبود نسبی روابط اسلام آباد- کابل نیز حول همین سناریو می چرخد.
ورود طالبان به قدرت، بسیاری از معادلات سیاسی در افغانستان و منطقه را تغییر خواهد داد و در این میان، طرف هایی که از این معامله سود خواهند کرد بدون شک امریکا و پاکستان خواهند بود؛ زیرا طالبان در راستای تامین سیاست های آنها عمل خواهند کرد.
در همین حال، مقام‌های دولت افغانستان گفته اند که مذاکرات صلح افغانستان با گروه طالبان مستقیم خواهد بود و چیزی از مردم پنهان نخواهد ماند.
اشرف غنی؛ رئیس جمهور گفته که تمام مردم در جریان جزئیات مذاکراتی که در روند صلح انجام می‌گیرد قرار خواهند گرفت. این اظهارات پس از دیدار آقای غنی با حامد کرزی؛ رئیس جمهوری پیشین، معاونان ریاست جمهوری و شماری از رهبران جهادی و بزرگان قومی و مقام های دولت پاکستان مطرح شده است.
با این وصف، ناظران می گویند از آنجا که این اظهارات و اقدامات آقای غنی در پی اعتراض شماری از نهادهای مدنی، احزاب سیاسی و چهره های جهادی در خصوص پنهانکاری دولت نسبت به روند صلح با طالبان صورت می گیرد، نمی تواند به معنای تعهد واقعی وی به چنین چیزی باشد.
اینکه در پشت پرده چه می گذرد هنوز روشن نیست؛ اما این نکته مشخص است که تحولی در حال شکل گرفتن است و محورهای پاکستان، امریکا، طالبان و بخشی از دولت افغانستان، در محور این تحول قرار دارند.
اخیرا جنرال راحیل شریف؛ رئیس ستاد ارتش پاکستان برای دومین بار طی سه ماه گذشته، به کابل سفر کرد و در مورد گفتگو با طالبان و روند صلح با مقام‌های افغان صحبت کرد. مقام‌های پاکستانی به حکومت افغانستان گفته اند که گروه طالبان با گفتگوی مستقیم با دولت افغانستان توافق کرده‌اند و منتظر اند حرف آخر را ملا محمد عمر بزند.
این نشان می دهد که توپ در زمین طالبان و ملاعمر است و همه راه ها به او ختم می شود. هرچند با وجود امریکا و پاکستان، قایل شدن یک شخصیت مستقل و دارای اراده، اختیار و استقلال رأی برای ملاعمر، تصوری بی بنیاد است؛ با این حال، در حد یک عروسک خیمه شب بازی هم، واکنش او نسبت به این تحرکات، مهم و تعیین کننده است؛ اگرچه مشخص است که او در نهایت، همان چیزی را خواهد گفت که بر وی دیکته شده است.
منابع شورای عالی صلح می‌گویند در حال حاضر تلاش‌هایی از مجرای چین، امارات و عربستان نیز برای زمینه سازی گفتگوهای صلح میان دولت افغانستان و طالبان جریان دارد.
با این وصف، کارشناسان با اشاره به مواضع مکرر حامد کرزی؛ رییس جمهوری پیشین مبنی بر اینکه صلح با طالبان از راهرو اسلام آباد و واشنگتن می گذرد، نسبت به موفقیت روندهای دیگر، تردید دارند. ضمن آنکه امریکا نمی خواهد چین ابتکار عمل در این زمینه را به دست بگیرد.
در همین حال، محمد محقق؛ معاون دوم ریاست اجرایی حکومت وحدت ملی از طالبان خواسته که دست از "بردارکشی و جنگ داخلی" بردارند و برای مقابله با دسایس صهیونیزم در افغانستان، کنار ملت بایستند.
آقای محقق روز پنجشنبه هفته گذشته در همایش «افغانستان و جهان اسلام در تقابل با چالش صهیونیزم و افراط‌گرایی» در کابل گفت: طالبان به ما مشکل ساز بودند و نوع تفکر خود را از اسلام داشتند؛ ولی با این پروسه دسیسه جهانی، زیاد ارتباط نداشتند.
او افزود: طالبان هم باید به این نتیجه رسیده باشند که خطر بزرگتری، اسلام را تهدید می کند. این خطر متوجه همه کشورهای اسلامی است؛ بناءً از طالبان توقع می‌کنیم که برادرکشی و جنگ های داخلی را بس کنند.
ناظران با توجه به این سخنان آقای محقق به عنوان یکی از فرماندهان جهادی می گویند که هرچند نسبت دادن طالبان به اسلام و این تلقی از آنها که آنان مدافع اسلام در برابر دسیسه های جهانی هستند، لزوما درست نیست؛ اما فراخوان آقای محقق را نشانه همسویی دست کم طیف مجاهدین درون قدرت با تلاش های صلح اشرف غنی با طالبان ارزیابی می کنند؛ هرچند طیف بیرون از قدرت جهادی ها مانند سیاف و اسماعیل خان، نسبت به تبعات صلح پنهانکارانه با طالبان به شدت هشدار داده اند.
