آسیب‌پذیری بیشتر زنان نسبت به مردان از مقوله فساد؛ دیدگاه جنسیتی در مبارزه با فساد لازم است!

خبرگزاری صدای افغان(آوا) ـ تهران: دومین نشست تخصصی همایش بین المللی زنان و مبارزه با فساد، در اختتامیه هفتمین نشست کارگروه توانمندسازی اقتصادی زنان اتحادیه کشور‌های حاشیه اقیانوس هند(آیورا) با حضور خانم انسیه خزعلی، معاون رئیس‌جمهوری اسلامی ایران در امور زنان و خانواده و نمایندگانی از کشور‌های عضو این اتحادیه، بعد از ظهر روز سه شنبه، 2 جوزا/ خرداد در هوتل استقلال تهران برگزار شد.
خانم انسیه خزعلی در سخانی در این نشست،  از دغدغه مهم کشورهای عضو در بهبود جایگاه و توانمندسازی زنان در منطقه حاشیه اقیانوس هند تقدیر کرد.
وی با اشاره به درخشش زنان ایرانی در عرصه‌های گوناگون بین‌المللی اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران همگام با این اراده جمعی برای پیشرفت زنان و با عنایت به تأکیدات ویژه اسلام، قانون اساسی و اسناد بالادستی کشور بر کرامت انسانی زن در عرصه‌های مختلف بالاخص در حوزه تعاملات اقتصادی مسیر رو به رشدی را پیش برده است.
معاون رئیس جمهور ایران در امور زنان و خانواده به تلاش‌های تروریسم اقتصادی و اقدامات قهرآمیز یکجانبه که به طور غیرقانونی علیه ملت ایران در حال اجراست اشاره کرد و گفت: در حال حاضر زنان ما با فشار تحریم‌های ظالمانه‌ای دست و پنجه نرم می‌کنند که حیات، سلامت، معیشت و پیشرفت آنان و کودکانشان را تهدید کرده و به مخاطره کشانده است.
وی در عین حال از سلب حق قانونی عضویت زنان ایرانی در کمیسیون مقام زن سازمان ملل انتقاد کرد و گفت: زنان ایرانی طی فرآیندی رسمی به عضویت در کمیسیون مقام زن دست یافته بودند که اقدام سیاست‌بازان قدرتمند غربی برای سلب این حق قانونی، نه تنها پایمال کردن اصول ملل متحدد و باورهای جهانیان به آرمان‌های چندجانبه‌گرایی و احترام به تنوع فرهنگی بود، بلکه رویه‌ای پرخطر و ناصحیح است که یقینا بعد از این نیز شاهد تکرار آن خواهیم بود.
خزعلی در مورد نقش زنان در مبارزه با فساد نیز گفت: در یک دهه آینده مقابله با فساد به موازات توجه به حقوق بشر اهمیت پیدا خواهد کرد، این در حالی است که علی رغم قدمت مقوله فساد، تعریف واحد جهانی در مورد آن وجود ندارد.
وی با اشاره به این‌که معنی صریح فساد، سوءاستفاده از قدرت های خاص و عام است، خاطرنشان کرد که فساد اقتصادی و اداری حقوق بشر را تضعیف و مانع پیشرفت عدالت جنسیتی می شود. دیدگاه جنسیتی در بحث مبارزه با فساد لازم است، زیرا آسیب‌پذیری زنان از این مقوله بیش از مردان است.
معاون رییس جمهور ایران اذعان کرد که اگر زنان در لایه ها و سطوح بالا مدیریتی دولت‌ها قرار بگیرند، می‌توانند از بسیاری از مفاسد جلوگیری کنند.

خانم دکتر زیفلینا حسن، وزیر زنان و خانواده کشور مالدیو، مهمان ویژه این نشست بود. وی با بیان این که فساد بزرگترین نگرانی در مالدیو است، و مبارزه با آن در بالاترین سطح اهمیت دارد، به تأثیر فساد بر جنسیت اشاره کرد و تأکید نمود: مهم است که ما نگاه جنسیتی را وارد تلاش های مان برای مبارزه با فساد کنیم.
وی  افزود، تحقیقات نشان می دهد که زنان نسبت به مردان کمتر دچار فساد می شوند، اما این را باید مد نظر گفت که زنان بیش از مردان در معرض فساد قرار می گیرند و آسیب پذیرتر اند.
خانم حسن با اشاره مساله فقر و اشتغال بانوان تأکید کرد، زنان فقیر یا زنانی که درآمد کمتری دارند، آسیب پذیری بیشتری در برابر فساد دارند و مجبور می شوند برای دریافت خدمات مورد نیاز، تحت تأثیر فساد، از جمله تعرض جنسی قرار می گیرند.
وی نیز تأکید کرد که حضور زنان در مناسب بالای دولتی و قدرت سیاسی، باعث عملکرد بهتر حاکمیت می شود و آن را پاسخگوتر می سازند.
وزیر زنان مالدیو خاطرنشان کرد که دولت این کشور یک برنامه عمل 5 ساله را در جهت برابر جنسیتی روی دست گرفته و تلاش می کند مکان ها را نسبت به جنسیت مناسب تر کنند. تلاش کردیم مبارزه با خشونت در مالدیو مبتنی بر نسیت باشد.
 
دکتر آقامحمدی، معاون مدیرکل ریاست همکاری های بین المللی سازمان بازرسی ایران دیگر سخنران این نشست بود. وی گفت: از آن‌جایی که زنان هسته اولیه خانواده و مراقبان اصلی خانواده اند و تاثیر بسزایی در ارزش ها و رفتارهای فرزندان  دارند، بیشتر از مردان به خدمات عمومی نیاز و دسترسی دارند، به همین میزان ممکن است با فساد بیشتری روبرو شوند.
وی تأکید کرد که توانمندسازی زنان، یکی از راه های موثر کاهش فساد است و آموزش زنان در امر پیشگیری از فساد بسیار مهم است.
 
خانم دکتر موسوی، مشاور وزیر ارتباطات و فن آوری اطلاعات ایران به نقش زنان در برابر آسیب‌های ناشی از فضای مجازی پرداخت و گفت: متاسفانه زنان و دختران در فسادهای ناشی از فضای مجازی نیز قربانی می شوند. این نوع آسیب ها خاموش تر بوده و بیشتر افراد متوجه قربانی بودن خود نمی شوند.
وی در این زمینه به نقش مخرب فن آوری و همچنین هوش مصنوعی در آسیب‌رساندن به زنان اشاره کرد و هشدار داد: دید صرفا سرمایه داری به فن آوری، آنها را علیه بشریت مسلح کرده و جریان های جدید فساد علیه انسان‌ها در حال شکل‌گیری است، پس زنان ناچار به ورود به این مقوله اند و با داشتن دانش، ابزار و ‌کنش‌گری می توانند در برابر این آسیب ها چاره سازی کنند.

دکتر کاظمی، معاون وزیر دادگستری ایران دیگر سخنان نشست بررسی نقش زنان در مبارزه با فساد بود. وی خاطرنشان کرد: یک تیوری عمومی قابل پذیرش بیان می کند که زنان فسادستیزتر و سیاست‌مداران زن نسبت به مردان پاکدست‌تر و ضد فسادتر اند.
به گفته وی، در فسادهای مخرب ارتکاب فساد توسط زنان بسیار کمتر، اما برخلاف آن، تجربه زنان از آثار فساد و بزه‌دیدگی بیشتر است. فساد و فقر سبب می شود که زنان و فرزندان آنها سهم بیشتری از رنج ببرند و از حقوق بنیادین خود محروم شوند. زنان به حاشیه رانده شده هزینه بیشتری در برابر فساد می پردازند و فساد، دسترسی آن ها را به خدمات کمتر می کند.
کاظمی تأکید کرد که ایران با اصلاح قوانین و مقرارت در سیستم قضایی خود، در پی یک سیاست جنایی حساس نسبت به جنسیت بوده است.

خانم داکتر اخوان از موسسه صیانت از حقوق زنان در ایران دیگر سخنران این نشست بود. وی با باین این که علی‌رغم تلاش های سازمان ملل برای مبارزه با فساد، انواع فساد در حال گسترش است، تأکید کرد که زنان بیشتر از مردان در معرض فساد قرار دارند و تبعیض و محدودیت ها در جوامع، باعث افزایش آسیب پذیری های زنان از فساد شود.
وی با اشاره به این که زنان در جامعه به خاطر جنسیت به خدماتی دسترسی دارند که زمینه فساد در آن بیشتر است، تأکید کرد: زنان در ازای دریافت خدمات با انواع فساد به خصوص سوءاستفاده از جنسیت مواجه می شوند. از سوی دیگر، زنان از حقوق اساسی خود آگاهی کمتری دارند و به همین دلیل، آسیب پذیری شان در حوزه فساد بیشتر است.
خانم اخوان نیز توانمندسازی زنان به خصوص از طریق آموزش و حضور آنها در کرسی های قدرت و ایجاد توازن قدرت نابرابری جنسیتی را در فساد کمتر می کند و باعث می‌شود زنان هم در جهت رفع تبعیض جنسیتی موثر عمل کنند.
 
در پایان این نشست خدیجه کریمی، مدیرکل امور بین‌الملل معاونت ریاست جمهوری ایران در امور زنان و خانواده طی سخنانی خلاصه‌ای از فعالیت‌های دوساله این معاونت در راستای توانمندسازی اقتصادی بانوان کشورهای عضو آیورا ارائه کرد.
وی با اشاره به برنامه‌های این نشست بین‌المللی دو روزه گفت: تلاش ما این است که ظرفیت دیگر کارگروه‌های اتحادیه کشورهای حاشیه اقیانوس هند نیز برای توانمندسازی بانوان این کشورها به کار گرفته شود.
خانم کریمی در پایان بیانیه پیشنهادی این نشست را ارائه کرد که در آن آمده است: مشارکت زنان در عرصه عمومی می تواند در اتخاذ رویکردهای جدید نسبت به جنبش های مبارزه با فساد موثر باشد و در گام اول می تواند مانع از فسادی که زنان تجربه کرده اند، گردد و به آن ها اجازه خواهد داد تا مقاومت کرده، موارد را گزارش داده و به دنبال جبران باشند.
بر اساس این بیانیه، نمایندگان کشورهای شرکت کننده در این نشست توافق کرده اند تا شناخت بیشتری نسبت به رابطه زنان و فساد داشته، در خصوص تأثیر متفاوت فساد بر زنان و مردان تحقیقات بیشتری نمود و سیاست ها و برنامه های اتخاذ نمایند که سبب وضع قوانین جدید یا اصلاح قوانین موجود با هدف ایجاد فضای امن برای دختران و زنان گردد.
این بیانیه خاطرنشان کرده، در حالی که فساد جزء موارد اصلی بازدارندگی در برابر توسعه اقتصادی، سیاسی، و اجتماعی در جهان شده، که سبب سرکوب رشد اقتصادی، تحریف در تصمیم گیری ها و فقر فزاینده گردیده، و بر زنان آسیب جدی وارد می کند. لذا زنان نیازمند توجه ویژه و آموزش در خصوص نحوه مقابله و مقاومت و مبارزه با فساد را دارند.
این بیانیه خواستار برگزاری کنفرانس بین المللی نقش زنان در مبارزه با فساد به مناسبت روز بین المللی مبارزه با فساد در 18 قوس/ آذر سال جاری شد. همچنین کارگروه مشترکی با هدف توسعه و تبادل تجربیات بین اعضای آیورا ایجاد شود.