اختلافات مرزی باعث تحولات عمیق در روابط ایران و افغانستان نخواهد شد/ فضای تعامل سازنده‌ هنوز برقرار است

خبرگزاری صدای افغان(آوا) ـ تهران: سید رضا صدرالحسینی، کارشناس ارشد مسائل منطقه‌ای در جمهوری اسلامی ایران در خصوص تحولات اخیر در مناطق مرزی ایران و افغانستان و چگونگی تعامل ایران گفت: موضوع روابط دو ملت ایران و افغانستان موضوعی است دیرینه، تمدنی، زبانی و دینی و بر همین اساس باید توجه داشته باشیم که برخی از اختلافات مرزی که به چند دلیل از جمله عدم آموزش لازم توسط مرزبانان افغانستانی و موضوعاتی همچون عدم توجه به مقررات بین‌المللی و یا نفوذ برخی از جریان‌های مخالف تحکیم روابط بین دو کشور که در بعضی از نقاط به وجود می‌آید، قطعاً و یقیناً باعث تحولات عمیق نخواهد شد.
وی در مصاحبه با خبرگزاری تسنیم افزود: باید این نکته را توجه داشته باشیم که همان‌گونه که در مورد اخیر در طول دو سال گذشته که طالبان(امارت اسلامی) در افغانستان حاکمیت یافته است، درگیری‌های چندساعته به وجود آمده است، در این درگیری مرزی اخیر نیز به همین شکل بود و بعد از گذشت چند ساعت این موضوع به اتمام رسید و قرار است که در اسرع وقت تیم مشترکی از دو طرف برای بررسی علل و عوامل به وجود آمدن این درگیری تشکیل و به منطقه اعزام شوند.
صدرالحسینی همچنین در خصوص تحرکات سرویس‌های امنیتی و اطلاعاتی از جمله موساد و سرویس‌های انگلیس و آمریکا در منطقه و تلاش برای حاشیه‌سازی علیه سیاست‌های منطقی و کلان جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: هرقدر روابط دو کشور در حوزه سیاسی، اقتصادی و تجاری گسترش یابد، قطعاً موضوعات فرعی و حاشیه‌ای مانند درگیری‌های مرزی و امثال آن نمی‌تواند به‌روی موضوعات اساسی تأثیرگذار باشد.
وی در پاسخ به این سؤال که دقیقاً چه همکاری‌هایی در تعامل دو کشور تأثیرگذار است، گفت: چند نکته اساسی وجود دارد؛ موضوع توافقات سیاسی یکی از مهم‌ترین موضوعات است. موضوعات توافق گذرگاه‌های مرزی، درهم تنیده شدن تجارت دو کشور، سرمایه‌گذاری‌های مشترک، موضوع راه و راه‌آهن، بورسیه‌های تحصیلی و انواع و اقسام ارتباطات در حوزه‌های گوناگون تجاری، مالی و اقتصادی می‌تواند به این موضوع کمک مؤثری داشته باشد.
از سوی دیگر، دکتر بهرام زاهدی، کارشناس ارشد مطالعات افغانستان و پاکستان در ایران در پاسخ به این پرسش که چه کسانی از اختلاف میان تهران و کابل سود می‌برند، با بیان اینکه این روزها به بهانه‌های مختلف سطح تنش میان ایران و افغانستان گسترش یافته است، گفت: یکی فیلم مربوط به هشت ماه پیش موتورسواران طالبان(امارت اسلامی) همراه با بشکه‌های زرد رنگ را منتشر می‌کند (فیلم بخشی از رژه هشت ماه پیش در سالگرد خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان است) و آهنگ‌ها و صداگذاری‌های نامناسبی هم روی آن صورت می‌گیرد و بعد همگان اعم از این جناح و آن جناح و این سلیقه و آن سلیقه، آن را در فضای مجازی باز نشر می‌کنند، بی آنکه بدانند قطعات پازل چه کسی را تکمیل می‌کنند.
وی در مصاحبه با خبرگزاری قدس گفت: ایندیپندنت فارسی و افغانستان اینترنشنال امروز جشن می‌گیرند که کانال‌های مذهبی و انقلابی هم تصاویری که آن‌ها می‌خواستند و از شبکه‌های خود نشان داده بودند، منتشر می‌کنند.
زاهدی تصریح کرد: واقعیت این است که فضای تعامل سازنده‌ای میان ایران و افغانستان هنوز برقرار است و اگر خدای ناخواسته این قبیل جریان‌سازی‌ها منجر به تند شدن فضای واقعی شود، خیانتی جبران‌ناپذیر به دولت صورت گرفته است‌. فشارهای طولانی مدت آمریکا در جنبه‌های سیاسی، اقتصادی و به اصطلاح حقوق بشری به دو کشور ایران و افغانستان زمانی به نتیجه غایی خود می‌رسد که بتواند همراه با فتنه انگیزی و نزاع سنگین هر یک از این کشورها با یکی یا چند همسایه‌شان باشد.
وی ابراز امیدواری کرده که دولتمردان دو کشور از خطیر بودن شرایط‌ آگاه شوند و از هرگونه اقدام احساساتی و تحریک‌کننده بپرهیزند.
از سوی دیگر، حجت‌الاسلام والمسلمین سید عیسی حسینی مزاری، از فعالان سیاسی افغانستان و رییس مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان با نشر مطلبی گفته است که دست‌اندرکاران ذیصلاح افغانستان و ایران حتما توجه دارند که دست‌هایی از خارج منطقه در کار اند تا رابطه میان این دو کشور نه تنها خدشه‌دار، بلکه به تنش و بحران و در نهایت جنگ خطرناکی که نه به نفع این دو کشور و نه منطقه و نه دنیا خواهد بود منتهی شود.
وی تبادل مواضع در مورد موضوعات فی‌ما‌بین را وظیفه‌ی دولت‌ها دانسته و با بیان اینکه حسن رابطه و وجود همکاری‌های دوجانبه به نفع ایران و افغانستان است و تنها دشمنان زبون از به هم خوردن رابطه‌ی میان دو دولت و ملت و بلکه ایجاد و ازدیاد تخاصم میان آنها خوشحال می‌شوند، خاطرنشان کرده که عقلای هر دو طرف اجازه نخواهند داد که در اردوگاه دشمن شادی شکل بگیرد.
این در حالی است که سخنان اخیر برخی از فرماندهان و نیروهای طردشده و اخراجی امارت اسلامی، که این روزها در صفحات اجتماعی خیلی مورد توجه و بازدید قرار گرفته، به هیچ صورت بیان‌گر مواضع رسمی حکومت سرپرست افغانستان در مورد جمهوری اسلامی ایران نبوده و نیست. این گونه افراد با سوءاستفاده از فضای ملتهب کنونی، به دنبال مطرح کردن خود و بهره‌برداری شخصی اند و باید جلو آنها گرفته شود.
بر اساس موضع رسمی امارت اسلامی افغانستان که روز شنبه، 6 جوزا در نتیجه نشست کمیسیون سیاسی حکومت منتشر شد، داشتن روابط حسنه با جمهوری اسلامی ایران، ضمن تاکید بر رعایت نمودن توافق‌نامه‌ رود هلمند میان دو کشور، بخشی از سیاست امارت اسلامی است.
سخنگویان وزارت های دفاع و داخله نیز روز شنبه به دنبال درگیری مرزی، بر اجتناب از هرگونه درگیری بین دو کشور تأکید کرده، خاطرنشان کردند که سیاست امارت اسلامی، نبرد با همسایه نیست.