په کابل کې د اوبو رسولو د پروژو د نه بشپړېدو لامل د بودیجې نشتوالی دی؛ نړیواله ټولنه باید همکاري وکړي

افغان غږ خبری آژانس - کابل: د افغانستان په ځانګړې توګه کابل ښار له څو کلونو راهیسې د ځمکې لاندې اوبو له کمښت سره مخ دی او د پلازمېنې ښاریان د څښاک اوبو له جدی کمښت سره مخ دی.
 
هغه زیاته کړه چې د وزارت لنډ مهاله پلان دا دی چې د سمندرونو د مونسون سیندونو په کارولو سره د ځمکې لاندې اوبو سرچینې پیاوړې کړي.
 
د انرژۍ او اوبو وزارت د ځمکې لاندې اوبو د مدیریت رئیس زیاته کړه چې د کابل ښار د اوبو د زیرمو مدیریت، د باران د اوبو مستقيماً د ځمکې لاندې طبقو ته رسول، د اوبو د پاکولو سیستمونو ته وده ورکول او له استعمال شویو اوبو څخه په مکرر ډول استفاده کول؛ د دغه وزارت د حل لارې چارې په کابل کې د اوبو د کمښت د ستونزې مدیریت او حل کول دي.
 
د هغه د څرګندونو پر بنسټ، د اوبو د کمښت د ستونزې د مدیریت او حل لپاره د انرژۍ او اوبو وزارت منځ مهاله پلانونه، د اوبو د سپمولو د فرهنګ د ترویج، د اوبو د ککړتیا په وړاندې د ساتنې او د ځمکې لاندې اوبو د مصرف د کنټرول په موخه د عامه پوهاوی رامنځته کول. 
 
هغه د اوبو او انرژۍ وزارت اوږدمهاله پلانونه د پنجشیر له بحیرې څخه کابل ته د اوبو د لېږد پروژې په نوم یاد کړل او ویې ویل چې د شکردرې ولسوالۍ د شاه او عروس بندونو څخه د اوبو رسولو د سیستم پراختیا او د اوبو رسولو په برخه کې د اوبو لګولو لړۍ پیل شوې ده.
 
د هغه په ​​وينا، د يادو شويو پروژو د استخراج پر وړاندې اساسي ستونزه د بوديجې نشتوالى دى. نوموړی همدارنګه زیاتوي، چې د اوبو د مدیریت، ذخیره کولو، مقررې او وېش پروګرامونو پلي کول هم د بودیجې له کمښت سره مخ دي.
 
عزيز الرحمن عزيز د دې په څرګندولو سره چې مايعات اوبه د انسان ژوند دى، له نړيوالې ټولنې او د بشري پروژو له نورو تمويلوونکو وغوښتل چې د دغو پروګرامونو او پروژو په تطبيق او تمويل کې د انرژۍ او اوبو له وزارت سره همکاري وکړي.
 
هغه د څښاک د پاکو اوبو د وېش په برخه کې د ځينو خصوصي اوبو رسولو شرکتونو رد ته په اشارې سره وويل، د اوبو او برېښنا وزارت د هغو ستونزو د هواري لپاره چې د سيمې د اوسېدونکو او د اوبو رسولو خصوصي شرکتونو ترمنځ رامنځته شوې، لازم تدابير نيولي دي.
 
د انرژۍ او اوبو وزارت د ځمکې لاندې اوبو د مدیریت د رئیس په وینا؛ د اوبو رسولو خصوصي شرکتونه چې له قانون څخه یې سرغړونه کړې، د اسلامي امارت عدلي او قضايي ارګانونو ته معرفي شوي دي.
 
هغه د ځمکې لاندې د اوبو د سطحې د ټيټېدو دوه عمده لاملونه په ګوته کړل او ويې ويل، چې لومړى لامل يې د اوبو لګولو د سرچينو د ظرفيت د کمښت په مقابل کې د اوبو د تقاضا زياتېدل دي.
 
نوموړي د ځمکې لاندې اوبو د کچې د راټيټېدو دويم لامل په افغانستان کې د اقليمي بدلون پديده وګڼله او زياته يې کړه چې د اقليمي بدلون له امله د اوبو سرچينې د پام وړ کمې شوې دي.
 
عزيزالرحمن عزيز وايي، د ځمکې لاندې د اوبو د زېرمو کمېدل د اندېښنې وړ خبره ده او په نږدې راتلونکي کې به د هېواد په ځينو سيمو کې د اوبو د کمښت لامل شي.
 
هغه د افغانستان له خلکو وغوښتل چې اوبه خوندي کړي او د ځمکې لاندې او د ځمکې لاندې اوبو د ککړتیا مخه ونیسي.
 
تر دې مخکې د ملګرو ملتونو د بشري چارو د همغږۍ دفتر (OCHA) په یوه راپور کې ویلي وو چې په افغانستان کې د هغو خلکو شمېر چې د څښاک پاکو اوبو ته لاسرسی نه لري په ۲۰۲۲ کال کې له ۴۸ سلنې څخه په ۲۰۲۳ کال کې ۶۰ سلنې ته لوړ شوی دی. دغه سازمان اعلان وکړ چې په ۲۰۲۳ کال کې په افغانستان کې د اړو خلکو لپاره د څښاک د پاکو اوبو د برابرولو لپاره لږ تر لږه ۴۸۰ میلیونه ډالرو مرستو ته اړتیا ده.